فصل دوم : شفاخواهی با تربت مزار امام حسین علیه السلام
2 / 1بزرگ ترین دارو
المناقب ، ابن شهرآشوب از پیامبر صلی الله علیه و آله ، خطاب به حسین علیه السلام : شفای امّت من ، در تربت [ مزار ] توست و امامان ، از نسل تو هستند .
کامل الزیارات به نقل از محمّد بن زیاد ، از عمّه اش : از امام صادق علیه السلام شنیدم که در گِل حائر (1) حسین علیه السلام ، شفای هر دردی و ایمنی از هر ترسی ، نهفته است .
تهذیب الأحکام به نقل از سلیمان بصری ، از امام صادق علیه السلام : در گلِ مزار حسین علیه السلام ، شفای هر دردی است و آن ، بزرگ ترین داروست .
1- .حائر : حَرَم ؛حریم مزار ؛ محدوده حرم حسین علیه السلام .
کفایه الأثر عن ابن عبّاس عن رسول اللّه صلی الله علیه و آله فی فَضلِ الحُسَینِ علیه السلام : ألا وإنَّ الإِجابَهَ تَحتَ قُبَّتِهِ ، وَالشِّفاءَ فی تُربَتِهِ ، وَالأَئِمَّهَ مِن وُلدِهِ . (1)
الأمالی للطوسی عن محمّد بن مسلم :سَمِعتُ أبا جَعفَرٍ و جَعفَرَ بنَ مُحَمَّدٍ علیهماالسلامیَقولانِ : إنَّ اللّهَ تَعالی عَوَّضَ الحُسَینَ علیه السلام مِن قَتلِهِ أن جَعَلَ الإِمامَهَ فی ذُرِّیَّتِهِ ، وَالشِّفاءَ فی تُربَتِهِ ، وإجابَهَ الدُّعاءِ عِندَ قَبرِهِ ، ولا تُعَدَّ أیّامُ زائِریهِ جائِیا وراجِعا مِن عُمُرِهِ. (2)
المزار للمفید عن مُحَمَّدٍ بن سلیمان البصری عن أبیه عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :طینُ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام فیهِ شِفاءٌ وإن اُخِذَ عَلی رَأسِ میلٍ. (3)
کامل الزیارات عن سماعه بن مهران عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :کُلُّ طینٍ حَرامٌ عَلی بَنی آدَمَ ما خَلا طینَ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام ؛ مَن أکَلَهُ مِن وَجَعٍ شَفاهُ اللّهُ تَعالی. (4)
مصباح المتهجّد عن محمّد بن جمهور العمّی عن بعض أصحابه :سُئِلَ جَعفَرُ بنُ مُحَمَّدٍ علیه السلام عَن طینِ الأَرمَنِیِّ (5) یُؤخَذُ لِلکَسرِ ، أیَحِلُّ أخذُهُ ؟ قالَ : لا بَأسَ بِهِ ، أما إنَّهُ مِن طینِ قَبرِ ذِی القَرنَینِ ، وطینُ قَبرِ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ علیه السلام خَیرٌ مِنهُ. (6)
1- .کفایه الأثر : ص 17 ، الصراط المستقیم : ج 2 ص 145 ، بحار الأنوار : ج 36 ص 286 ح 107 .
2- .الأمالی للطوسی : ص 317 ح 644 ، بشاره المصطفی : ص 211 ، إعلام الوری : ج 2 ص 431 ، عدّه الداعی : ص 48 من دون إسنادٍ إلی أحدٍ من أهل البیت علیهم السلام ، بحار الأنوار : ج 44 ص 221 ح 1 .
3- .المزار للمفید : ص 143 ح 3 ، المزار الکبیر : ص 361 ح ، کامل الزیارات : ص 462 ح 703 عن أبی الصباح الکنانی ، مکارم الأخلاق : ج 1 ص 360 ح 1175 ، مصباح الزائر : ص 255 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 124 ح 20 .
4- .کامل الزیارات : ص 479 ح 731 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 130 ح 48 .
5- .الطین الأرمنی : طین یجلب من أرمینیا؛ بلده تقع شمال إیران ، والطین الأرمنیّ یمیل إلی الصفره ، ویسحق بسهوله ، ویستخدم للعلاج؛ خاصّه النزیف والإسهال (معجم ألفاظ الفقه الجعفری : ص 274) .
6- .مصباح المتهجّد : ص 732 ، مکارم الأخلاق : ج 1 ص 362 ح 1182 ، الدعوات : ص 185 ح 514 وفیه «للکبس» بدل «للکسر» ، بحار الأنوار : ج 62 ص 174 ح 8 .
کفایه الأثر به نقل از ابن عبّاس ، از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ، در فضیلت امام حسین علیه السلام : هان که اجابت دعا ، زیر گنبد او ، و شفا ، در تربت اوست و امامان ، از نسل او هستند .
الأمالی ، طوسی به نقل از محمّد بن مسلم : شنیدم که امام باقر علیه السلام و امام صادق علیه السلام می فرمایند : «خدای متعال ، در عوضِ کشته شدن حسین علیه السلام ، امامت را در نسل او ، شفا را در تربت او ، و اجابت دعا را نزد قبر او قرار داد و روزهای آمد و رفتِ زائرش ، از عمرش حساب نمی شود ».
المزار ، مفید به نقل از محمّد بن سلیمان بصری ، از پدرش ، از امام صادق علیه السلام : در گِل قبر حسین علیه السلام ، شفاست ، حتّی اگر از فاصله یک میلی [ از قبر ]برداشته شود .
کامل الزیارات به نقل از سماعه بن مهران ، از امام صادق علیه السلام : [ خوردن ] هر گِلی ، بر آدمی زاده حرام است ، جز گِل قبر حسین علیه السلام . هر کس آن را برای دردی بخورد ، خدای متعال ، شفایش می دهد .
مصباح المتهجّد به نقل از محمّد بن جمهور عَمّی ، از یکی از راویان شیعی : از امام جعفر صادق علیه السلام در باره گِل اَرمنی (1) که برای [ درمان ] شکستگی به کار می گیرند ، پرسیدند که : حلال است ؟ امام علیه السلام فرمود : «اشکالی ندارد . بدان که آن ، از گِل قبر ذو القرنین است و گِل قبر حسین بن علی علیه السلام از آن ، برتر است » .
1- .گِل ارمنی را از ارمنستان ، در همسایگی شمال غربی ایران می آورند . رنگش مایل به زردی است و به سادگی ، آسیاب می شود ازطریق خوردن یا ضُماد کردن ، در درمان بیماری ها و زخم ها به کار می رود و در گذشته ، آن را برای معالجه بیماری ها، بویژه خونریزی شدید و اسهال ، به کار می برده اند (لغت نامه دهخدا : ذیل «طین ارمنی») .
المزار للمفید عن محمّد بن سلیمان البصری عن أبیه عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :مَن أصابَتهُ عِلَّهٌ فَتَداوی مِن طینِ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام ، شَفاهُ اللّهُ مِن تِلکَ العِلَّهِ إلّا أن تَکونَ عِلَّهَ السّامِ (1) . (2)
الکافی عن یونس بن الربیع عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :إنَّ عِندَ رَأسِ الحُسَینِ علیه السلام لَتُربَهً حَمراءَ فیها شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ إلَا السّامَ . قالَ : فَأَتَینَا القَبرَ بَعدَما سَمِعنا هذَا الحَدیثَ ، فَاحتَفَرنا عِندَ رَأسِ القَبرِ ، فَلَمّا حَفَرنا قَدرَ ذِراعٍ ابتَدَرَت عَلَینا مِن رَأسِ القَبرِ مِثلُ السِّهلَهِ (3) حَمراءَ قَدرَ الدِّرهَمِ، فَحَمَلناها إلَی الکوفَهِ فَمَزَجناهُ ، وأقبَلنا نُعطِی النّاسَ یَتَداوَونَ بِها. (4)
عیون أخبار الرضا علیه السلام عن المسیّب بن زهیر عن موسی بن جعفر [الکاظم] علیه السلام :لا تَأخُذوا مِن تُربَتی شَیئا لِتَتَبَرَّکوا بِهِ ؛ فَإِنَّ کُلَّ تُربَهٍ لَنا مُحَرَّمَهٌ إلّا تُربَهَ جَدِّی الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ علیه السلام ؛ فَإِنَّ اللّهَ تَعالی جَعَلَها شِفاءً لِشیعَتِنا وأولِیائِنا . (5)
تهذیب الأحکام عن الحسن بن فضّال عن بعض أصحابه عن أحدهما علیهماالسلام :إنَّ اللّهَ تَعالی خَلَقَ آدَمَ مِنَ الطّینِ ، فَحَرَّمَ الطّینَ عَلی وُلدِهِ . قالَ : قُلتُ : فَما تَقولُ فی طینِ قَبرِ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ علیه السلام ؟ قالَ : یَحرُمُ عَلَی النّاسِ أکلُ لُحومِهِم ویَحِلُّ لَهُم أکلُ لُحومِنا ؟! ولکِنَّ الیَسیرَ مِنهُ مِثلُ الحِمَّصَهِ . (6)
1- .السامُ : الموت (الصحاح : ج 5 ص 1955 «سوم») .
2- .المزار للمفید : ص 144 ح 4 ، المزار الکبیر : ص 361 ح 4 ، کامل الزیارات : ص 462 ح 704 ، مصباح الزائر : ص 255 وفیها «فبدأ بطین» بدل «فتداوی من طین» ، بحار الأنوار : ج 101 ص 124 ح 22 .
3- .السِّهْلَهُ : رمل خَشِن لیس بالدقاق الناعم (لسان العرب : ج 11 ص 349 «سهل») .
4- .الکافی : ج 4 ص 588 ح 4 ، کامل الزیارات : ص 468 ح 713 وفیه «رفیع» بدل «ربیع» ، والظاهر أنّه تصحیف کما قال فی معجم رجال الحدیث : ج 20 ص 192 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 125 ح 30 .
5- .عیون أخبار الرضا علیه السلام : ج 1 ص 104 ح 6 ، عیون المعجزات : ص 105 ، دلائل الإمامه : ص 315 ح 261 عن مُحَمَّد بن إسماعیل الحُسَینِ عن الإمام العسکری علیه السلام عن المسیّب ، بحار الأنوار : ج 101 ص 118 ح 1 .
6- .تهذیب الأحکام : ج 6 ص 74 ح 145 ، المزار للمفید : ص 146 ح 1 ، کامل الزیارات : ص 478 ح 730 ، المزار الکبیر : ص 363 ح 8 ، مصباح المتهجّد : ص 732 ، بحار الأنوار : ج 60 ص 154 ح 12 .
المزار ، مفید به نقل از محمّد بن سلیمان بَصری ، از پدرش ، از امام صادق علیه السلام : هر کس ، بیماری ای به او برسد و با گِل قبر حسین علیه السلام مداوا کند ، خداوند ، او را از آن بیماری ، شفا می دهد ، مگر بیماریِ [ منجر به ]مرگ باشد .
الکافی به نقل از یونس بن ربیع : امام صادق علیه السلام فرمود : «نزد سر حسین علیه السلام ، تربتی سرخ فام است که شفای هر دردی جز مرگ ، در آن است ». پس از شنیدن این حدیث ، به نزد قبر [ امام حسین علیه السلام ] آمدیم و از طرف سرِ قبر ، زمین را حفر کردیم . چون یک گز ، حفر کردیم ، به اندازه یک درهم شن درشت سرخ ، از قسمت سر قبر ، فرو ریخت که آن را به کوفه آوردیم و [ با خاک ] مخلوط کردیم و به مردم می دادیم تا با آن ، مداوا کنند .
عیون أخبار الرضا علیه السلام به نقل از مُسَیَّب بن زُهَیر ، از امام کاظم علیه السلام : از تربت من ، چیزی برای تبرّک بر مگیرید که هر تربتی از ما حرام است ، مگر تربت جدّم حسین بن علی علیه السلام ، که خدای متعال ، آن را برای شیعیان و دوستداران ما ، شفا قرار داده است .
تهذیب الأحکام به نقل از حسن بن فضّال ، از یکی از راویان شیعی : امام باقر علیه السلام یا امام صادق علیه السلام فرمود : «خدای متعال ، آدم علیه السلام را از گِل آفرید و گِل را بر فرزندان او حرام کرد » . گفتم : پس در باره گِل قبر حسین بن علی علیه السلام ، چه می گویی ؟ فرمود : «بر مردم ، خوردن گوشت یکدیگر ، حرام است ؛ ولی خوردن گوشت ما (خاک قبر ما) بر ایشان حلال است ؟! امّا اندکی از آن ، به اندازه یک نخود [ ، اشکالی ندارد]» .
الکافی عن سعد بن سعد :سَأَلتُ أبَا الحَسَنِ علیه السلام (1) عَنِ الطّینِ ، فَقالَ : أکلُ الطّینِ حَرامٌ مِثلُ المَیتَهِ وَالدَّمِ ولَحمِ الخِنزیرِ ، إلّا طینَ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام ؛ فَإِنَّ فیهِ شِفاءً مِن کُلِّ داءٍ ، وأمنا مِن کُلِّ خَوفٍ . (2)
مصباح المتهجّد :خَرَجَ إلَی القاسِمِ بنِ العَلاءِ الهَمدانِیِّ وَکیلِ أبی مُحَمَّدٍ الإمام العَسکَرِیِّ علیه السلام : إنَّ مَولانَا الحُسَینَ علیه السلام وُلِدَ یَومَ الخَمیسِ لِثَلاثٍ خَلَونَ مِن شَعبانَ ، فَصُمهُ وَادعُ فیهِ بِهذَا الدُّعاءِ : اللّهُمَّ إنّی أسأَلُکَ بِحَقِّ المَولودِ فی هذَا الیَومِ . . . المُعَوَّضِ مِن قَتلِهِ أنَّ الأَئِمَّهَ مِن نَسلِهِ ، وَالشِّفاءَ فی تُربَتِهِ . (3)
2 / 2آدابُ الاِستِشفاءِ بِتُربَتِهِالمزار للمفید عن سلیمان البصری عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :لَو أنَّ مَریضا مِنَ المُؤمِنینَ یَعرِفُ حَقَّ أبی عَبدِ اللّهِ الحُسَینِ علیه السلام وحُرمَتَهُ ووِلایَتَهُ ، اُخِذَ لَهُ مِن طینِ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام مِثلُ رَأسِ الأَنمُلَهِ کانَ لَهُ دَواءً. (4)
1- .المراد به هنا هو الامام الکاظم ام الامام الرضا علیهما السلام.
2- .الکافی : ج 6 ص 266 ح 9 ، تهذیب الأحکام : ج 9 ص 89 ح 377 ، کامل الزیارات : ص 478 ح 729 ، الأمالی للطوسی : ص 319 ح 647 عن سعد بن سعید الأشعری عن الإمام الرضا علیه السلام نحوه ، بحار الأنوار : ج 101 ص 130 ح 45 .
3- .مصباح المتهجّد : ص 826 ح 886 ، المزار الکبیر : ص 397 ح 1 ، الإقبال : ج 3 ص 303 ، مختصر بصائر الدرجات : ص 34 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 347 ح 1 .
4- .المزار للمفید : ص 143 ح 2 ، المزار الکبیر : ص 361 ح 2 ، کامل الزیارات : ص 466 ح 706 ، مصباح المتهجّد : ص 732 ولیس فیه «ولایته» وکلاهما عن أبی بکر الحضرمی ، الدعوات : ص 185 ح 512 وفیه «عرف قدر أبی عبد اللّه » بدل «من المؤمنین یعرف حقّ أبی عبد اللّه الحسین علیه السلام وحرمته وولایته» ، والثلاثه الأخیره بزیاده «شفاء» فی آخره ، مصباح الزائر : ص 255 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 122 ح 10 .
الکافی به نقل از سعد بن سعد : از ابو الحسن علیه السلام (1) در باره[ خوردن]گِل پرسیدم . فرمود : «خوردن گِل ، مانند مُرده و خون و گوشت خوک ، حرام است ، مگر گِل قبر حسین علیه السلام که شفای هر دردی و ایمنی از هر ترسی در آن است» .
مصباح المتهجّد :[ توقیعی ] به سوی قاسم بن علاء همْدانی ، وکیل امام عسکری علیه السلام آمد که در آن ، نوشته بود : «مولایمان حسین علیه السلام روز پنج شنبه ، سه روز از شعبان گذشته ، متولّد شد . آن روز را روزه بگیر و در آن ، این دعا را بخوان : خدایا ! من از تو به حقّ مولود این روز ، می خواهم . . . ؛ او که به عوضِ کشته شدنش ، امامان را از نسلش و شفا را در تربتش قرار دادند » .
2 / 2آداب شفاخواهی با تربت امام علیه السلام
المزار ، مفید به نقل از سلیمان بصری ، از امام صادق علیه السلام : اگر بیماری از مؤمنان ، حقّ حسین علیه السلام و حرمت و ولایت او را بشناسد و به اندازه سرانگشتی از تربت قبر حسین علیه السلام برایش بر گیرند ، برایش دواست .
1- .در این جا مقصود ، امام کاظم علیه السلام یا امام رضا علیه السلام است .
مصباح المتهجّد عن عبد اللّه بن سنان عن أبی عبد اللّه جعفر بن محمّد [الصادق] علیه السلام :إذا تَناوَلَ أحَدُکُم مِن طینِ قَبرِ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ ، فَلیَقُل : اللّهُمَّ إنّی أسأَلُکَ بِحَقِّ المَلَکِ الَّذی تَناوَلَ ، وَالرَّسولِ الَّذی نُزِّلَ ، وَالوَصِیِّ الَّذی ضُمِّنَ فیهِ ، أن تَجعَلَهُ شِفاءً مِن کُلِّ داءٍ . ویُسَمّی ذلِکَ الدّاءَ. (1)
مصباح المتهجّد عن حنان بن سدیر عن أبیه عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :مَن أکَلَ مِن طینِ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام غَیرَ مُستَشفٍ بِهِ فَکَأَنَّما أکَلَ مِن لُحومِنا ، فَإِذا احتاجَ أحَدُکُم لِلأَکلِ مِنهُ لِیَستَشفِیَ بِهِ ، فَلیَقُل : «بِسمِ اللّهِ وبِاللّهِ ، اللّهُمَّ رَبَّ هذِهِ التُّربَهِ المُبارَکَهِ الطّاهِرَهِ، ورَبَّ النّورِ الَّذی اُنزِلَ فیهِ ، ورَبَّ الجَسَدِ الَّذی سَکَنَ فیهِ ، ورَبَّ المَلائِکَهِ المُوَکَّلینَ بِهِ ، اجعَلهُ لی شِفاءً مِن داءٍ کَذا وکَذا» ، وَاجرَع مِنَ الماءِ جُرعَهً خَلفَهُ ، وقُل : «اللّهُمَّ اجعَلهُ رِزقا واسِعا ، وعِلما نافِعا ، وشِفاءً مِن کُلِّ داءٍ وسُقمٍ» ؛ فَإِنَّ اللّهَ تَعالی یَدفَعُ عَنکَ بِها کُلَّ ما تَجِدُ مِنَ السُّقمِ وَالهَمِّ وَالغَمِّ إن شاءَ اللّهُ تَعالی. (2)
1- .مصباح المتهجّد : ص 734 ، الدعوات : ص 187 ح 518 ، کامل الزیارات : ص 469 ح 715 وفیه «بوّأه» بدل «نزل» ، بحار الأنوار : ج 101 ص 127 ح 33 .
2- .مصباح المتهجّد : ص 733 ، الدعوات : ص 187 ح 517 ، مکارم الأخلاق : ج 1 ص 361 ح 1180 وفیه «إنّک علی کلّ شیء قدیر» بدل «فإنّ اللّه تعالی یدفع . . . إلخ» ، مصباح الزائر : ص 260 نحوه و لیس فیهما صدره إلی «لیستشفی به» ، بحار الأنوار : ج 101 ص 134 ح 71 .
مصباح المتهجّد به نقل از عبد اللّه بن سِنان ، از امام صادق علیه السلام : هر گاه یکی از شما ، چیزی از گِل قبر حسین بن علی علیه السلام برگرفت ، بگوید : «خدایا ! من از تو ، به حقّ فرشته ای که [ از گِل او ]بر گرفت و پیامبری که [ آن گل ] برای او آورده شد و وصی ای که در آن جای داده شده ، می خواهم که آن را شفای هر بیماری ای ، قرار دهی » و بیماری [ خود ]را نام ببرد .
مصباح المتهجّد به نقل از حَنان بن سَدیر ، از پدرش ، از امام صادق علیه السلام : هر کس بدون قصد شفاخواهی ، از تربت قبر حسین علیه السلام بخورد ، گویی که گوشت ما را خورده است . پس چون هر یک از شما به خوردن از آن برای شفاخواهی نیاز یافت ، بگوید : «به نام خدا و یاری خدا . خدایا ! ای پروردگارِ این تربت مبارک و پاک ، و پروردگار نوری که در آن ، فرود آمده ، و پروردگار پیکری که در آن جای گرفته ، و پروردگار فرشتگان گمارده بر او ! آن را برای من ، شفا از فلان بیماری ، قرار ده» و پشت سر آن ، جرعه ای آب بنوش و بگو : «خدایا ! آن را روزیِ گسترده ، دانش سودمند و شفا از هر درد و بیماری ، قرار ده» . پس همانا خدای متعال ، هر بیماری و همّ و غمی را که در خود می یابی ، به وسیله آن ، از تو دور می کند ، إن شاء اللّه تعالی !
کامل الزیارات عن مالک بن عطیّه عن أبیه عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :إذا أخَذتَ مِن تُربَهِ المَظلومِ ووَضَعتَها فی فیکَ ، فَقُل : «اللّهُمَّ إنّی أسأَلُکَ بِحَقِّ هذِهِ التُّربَهِ ، وبِحَقِّ المَلَکِ الَّذی قَبَضَها ، وَالنَّبِیِّ الَّذی حَضَنَها ، وَالإِمامِ الَّذی حَلَّ فیها ، أن تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وأن تَجعَلَ لی فیها شِفاءً نافِعا ، ورِزقا واسِعا ، وأمانا مِن کُلِّ خَوفٍ وداءٍ» ؛ فَإِنَّهُ إذا قالَ ذلِکَ وَهَبَ اللّهُ لَهُ العافِیَهَ وشَفاهُ. (1)
مصباح المتهجّد عن یونس بن ظبیان عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :طینُ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ ، فَإِذا أکَلتَ ، فَقُل : بِسمِ اللّهِ وبِاللّهِ ، اللّهُمَّ اجعَلهُ رِزقا واسِعا ، وعِلما نافِعا ، وشِفاءً مِن کُلِّ داءٍ إنَّکَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ ، اللّهُمَّ رَبَّ التُّربَهِ المُبارَکَهِ ، ورَبَّ الوَصِیِّ الَّذی وارَتهُ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجعَل هذَا الطّینَ شِفاءً مِن کُلِّ داءٍ ، وأمانا مِن کُلِّ خَوفٍ. (2)
مکارم الأخلاق عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :إنّ طینَ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام مُسکَهٌ مُبارَکَهٌ ، مَن أکَلَهُ مِن شیعَتِنا کانَت لَهُ شِفاءً مِن کُلِّ داءٍ ، ومَن أکَلَهُ مِن عَدُوِّنا ذابَ کَما تَذوبُ الأَلیَهُ . فَإِذا أکَلتَ مِن طینِ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام فَقُل : اللّهُمَّ إنّی أسأَ لُکَ بِحَقِّ المَلَکِ الَّذی قَبَضَها ، وبِحَقِّ النَّبِیِّ الَّذی خَزَنَها ، وبِحَقِّ الوَصِیِّ الَّذی هُوَ فیها ، أن تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وأن تَجعَلَ لی فیهِ شِفاءً مِن کُلِّ داءٍ ، وعافِیَهً مِن کُلِّ بَلاءٍ ، وأمانا مِن کُلِّ خَوفٍ ، بِرَحمَتِکَ یا أرحَمَ الرّاحِمینَ ، وصَلَّی اللّهُ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِهِ وسَلَّمَ . وتَقولُ أیضا : اللّهُمَّ إنّی أشهَدُ أنَّ هذِهِ التُّربَهَ الشَّریفَهَ تُربَهُ وَلِیِّکَ ، وأشهَدُ أنَّها شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ ، وأمانٌ مِن کُلِّ خَوفٍ لِمَن شِئتَ مِن خَلقِکَ ، ولی بِرَحمَتِکَ ، وأشهَدُ أنَّ کُلَّ ما قیلَ فیهِم وفیها فَهُوَ الحَقُّ مِن عِندِکَ ، وصَدَقَ المُرسَلونَ. (3)
1- .کامل الزیارات : ص 477 ح 727 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 129 ح 42 .
2- .مصباح المتهجّد : ص 733 ، الدعوات : ص 187 ح 516 ، کامل الزیارات : ص 476 ح 725 ، مکارم الأخلاق : ج 1 ص 360 ح 1176 و لیس فیهما ذیله من «اللّهُمَّ ربّ التربه . . . إلخ» ، بحار الأنوار : ج 101 ص 129 ح 40 و 41 .
3- .مکارم الأخلاق : ج 1 ص 360 ح 1177 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 132 ح 60 .
کامل الزیارات به نقل از مالک بن عطیّه ، از پدرش ، از امام صادق علیه السلام : هنگامی که از تربت مظلوم (حسین علیه السلام ) برداشتی و در دهانت گذاشتی ، بگو : «خدایا ! من از تو ، به حقّ این تربت و به حقّ فرشته ای که آن را بر گرفت ، و پیامبری که آن را به دامان گرفت [ و نگاه داشت ] ، و امامی که در آن جای گرفت ، می خواهم که بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرستی و شفای سودمند ، روزیِ گسترده و امان از هر ترس و بیماری را در آن ، برایم قرار دهی» ، که چون کسی این را بگوید ، خداوند ، عافیت و شفا به او می دهد .
مصباح المتهجّد به نقل از یونس بن ظبیان ، از امام صادق علیه السلام : تربت قبر حسین علیه السلام ، شفا از هر بیماری است . پس چون آن را خوردی ، بگو : «به نام خدا و یاری خدا . خدایا ! آن را روزیِ گسترده ، دانش سودمند و شفای هر بیماری ای قرار ده ، که تو بر هر کاری ، توانایی . خدایا ! ای پروردگار تربت مبارک و پروردگار وصی ای که در آن ، پنهان [ و به خاک سپرده ]شده ! بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و این تربت را شفا از هر دردی و امان از هر ترسی ، قرار ده» .
مکارم الأخلاق از امام صادق علیه السلام : تربت قبر حسین علیه السلام ، مُشکی مبارک است . هر کس از شیعیان ما آن را بخورد ، برایش شفای هر دردی است ، و هر کس از دشمنان ما که آن را بخورد ، مانند دُنبه ، آب می شود . پس هنگامی که از تربت قبر حسین علیه السلام می خوری ، بگو : «خدایا ! من ، از تو به حقّ فرشته ای که آن را بر گرفت ، و به حقّ پیامبری که آن را اندوخته داشت ، و به حقّ وصی ای که در آن [ مدفون ]است ، می خواهم که بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرستی و برای من در آن ، شفای هر دردی و عافیت از هر بلایی و امان از هر ترسی ، قرار دهی ، به رحمتت ، ای مهربان ترینِ مهربانان ! و خداوند بر محمّد و خاندانش ، درود و سلام بفرستد » . و نیز می گویی : «خدایا ! من گواهی می دهم که این تربت شریف ، تربت ولیّ توست؛ و گواهی می دهم که آن ، شفای هر دردی و امان از هر ترسی برای هر یک از آفریدگان توست که بخواهی ؛ و نیز برای من ، به سبب رحمتت ؛ و گواهی می دهم که هر چه در باره آنان (امامان علیهم السلام ) و آن (تربت حسین علیه السلام ) گفته شده ، حقیقتی از جانب توست و فرستادگان ، راست گفته اند» .
الأمالی للطوسی عن زید أبی اُسامه :کُنتُ فی جَماعَهٍ مِن عِصابَتِنا بِحَضرَهِ سَیِّدِنَا الصّادِقِ علیه السلام ، فَأَقبَلَ عَلَینا أبو عَبدِ اللّهِ علیه السلام فَقالَ : إنَّ اللّهَ تَعالی جَعَلَ تُربَهَ جَدِّیَ الحُسَینِ علیه السلام شِفاءً مِن کُلِّ داءٍ ، وأمانا مِن کُلِّ خَوفٍ ، فَإِذا تَناوَلَها أحَدُکُم فَلیُقَبِّلها وَلیَضَعها عَلی عَینَیهِ ، وَلیُمِرَّها عَلی سائِرِ جَسَدِهِ ، وَلیَقُل : «اللّهُمَّ بِحَقِّ هذِهِ التُّربَهِ ، وبِحَقِّ مَن حَلَّ بِها وثوی فیها ، وبِحَقِّ أبیهِ واُمِّهِ وأخیهِ وَالأَئِمَّهِ مِن وُلدِهِ ، وبِحَقِّ المَلائِکَهِ الحافّینَ بِهِ ، إلّا جَعَلتَها شِفاءً مِن کُلِّ داءٍ ، وبُرءا مِن کُلِّ مَرَضٍ ، ونَجاهً مِن کُلِّ آفَهٍ ، وحِرزا (1) مِمّا أخافُ وأحذَرُ» ، ثُمَّ یَستَعمِلُها . قالَ أبو اُسامَهَ : فَإِنِّی استَعمَلتُها مِن دَهرِیَ الأَطوَلِ کَما قالَ ووَصَفَ أبو عَبدِ اللّهِ ، فَما رَأَیتُ بِحَمدِ اللّهِ مَکروها. (2)
کامل الزیارات عن أبی حمزه الثمالی عن الصادق علیه السلام :إذا أرَدتَ حَمَلَ الطّینِ طینِ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام فَاقرَأ فاتِحَهَ الکِتابِ وَالمُعَوِّذَتَینِ و «قُل هُوَ اللّهُ أحَدٌ» ، و «قُل یا أیُّهَا الکافِرونَ» ، و «إنّا أنزَلناهُ فی لَیلَهِ القَدرِ» ، ویس وآیَهَ الکُرسِیِّ ، وتَقولُ : اللّهُمَّ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ عَبدِکَ وحَبیبِکَ ونَبِیِّکَ ورَسولِکَ وأمینِکَ ، وبِحَقِّ أمیرِ المُؤمِنینَ عَلِیِّ بنِ أبی طالِبٍ عَبدِکِ وأخی رَسولِکَ ، وبِحَقِّ فاطِمَهَ بِنتِ نَبِیِّکَ وزَوجَهِ وَلِیِّکَ ، وبِحَقِّ الحَسَنِ وَالحُسَینِ ، وبِحَقِّ الأَئِمَّهِ الرّاشِدینَ ، وبِحَقِّ هذِهِ التُّربَهِ ، وبِحَقِّ المَلَکِ المُوَکَّلِ بِها ، وبِحَقِّ الوَصِیِّ الَّذی حَلَّ فیها ، وبِحَقِّ الجَسَدِ الَّذی تَضَمَّنَت ، وبِحَقِّ السِّبطِ الَّذی ضُمِّنَت ، وبِحَقِّ جَمیعِ مَلائِکَتِکَ وأنبِیائِکَ ورُسُلِکَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجعَل هذَا الطّینَ شِفاءً لی ولِمَن یَستَشفی بِهِ مِن کُلِّ داءٍ وسُقمٍ ومَرَضٍ ، وأمانا مِن کُلِّ خَوفٍ . اللّهُمَّ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وأهلِ بَیتِهِ اجعَلهُ عِلما نافِعا ، ورِزقا واسِعا ، وشِفاءً مِن کُلِّ داءٍ وسُقمٍ وآفَهٍ وعاهَهٍ ، وجَمیعِ الأَوجاعِ کُلِّها ، إنَّکَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ . وتَقولُ : اللّهُمَّ رَبَّ هذِهِ التُّربَهِ المُبارَکَهِ المَیمونَهِ ، وَالمَلَکِ الَّذی هَبَطَ بِها ، وَالوَصِیِّ الَّذی هُوَ فیها ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ وسَلِّم وَانفَعنی بِها ، إنَّکَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ. (3)
1- .الحِرْزُ : الموضع الحصین (الصحاح : ج 3 ص 872 «حرز») .
2- .الأمالی للطوسی : ص 318 ح 646 ، بشاره المصطفی : ص 217 عن زید بن اُسامه ، مصباح الزائر : ص 259 ولیس فیه صدره إلی «کلّ خوف» ، مکارم الأخلاق : ج 1 ص 361 ح 1179 و فی صدره «سُئل عن أبی عبد اللّه علیه السلام من کیفیّه تناوله ؟ قال : إذا تناول التربه أحدکم فلیأخذ بأطراف أصابعه وقدره مثل الحمّصه ، فلیقبّلها و . . .» ولیس فیه ذیله من «فإنّی أستعملها . . .» ، بحار الأنوار : ج 101 ص 119 ح 4 .
3- .کامل الزیارات : ص 475 ح 724 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 128 ح 39 .
الأمالی ، طوسی به نقل از زید ابو اُسامه : با گروهی از شیعیان ، خدمت سَرورمان امام صادق علیه السلام بودیم . امام علیه السلام رو به ما کرد و فرمود : «خدای متعال ، تربت جدّم حسین علیه السلام را شفای هر دردی و امان از هر ترسی قرار داده است و هنگامی که یکی از شما از آن بر می گیرد ، باید آن را ببوسد و بر چشمانش بگذارد و به بقیّه بدنش بکِشد و بگوید : خدایا ! به حقّ این تربت و به حقّ آن که در آن ، جای گرفته و مدفون شده است ، و به حقّ پدرش ، مادرش ، برادرش و امامان از فرزندانش ، و به حقّ فرشتگان گرداگردِ او ، [می خواهم] که آن را شفای هر دردی ، و سلامت از هر بیماری ای ، و رهایی از هر آفتی ، و حفظ از هر آنچه می ترسم و بیم دارم ، قرار دهی . سپس ، آن را استفاده کند» . من ، روزگاری دراز است که آن را همان گونه که امام صادق علیه السلام فرمود و شرح داد، استفاده کرده ام و به حمد خدا ، هیچ ناخوشی ای ندیده ام . (1)
کامل الزیارات به نقل از ابو حمزه ثُمالی ، از امام صادق علیه السلام : هنگامی که خواستی از گِل قبر حسین علیه السلام برداری و همراه خود داشته باشی، سوره «حمد» و معوّذتین ( «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ» ) ، «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» ، «قُلْ یَأَیُّهَا الْکَافِرُونَ» ، «إِنَّآ أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ» ، «یس» و «آیه الکرسی» را بخوان و بگو : «خدایا ! به حقّ محمّد ، بنده ، حبیب ، پیامبر ، فرستاده و امینت ، و به حقّ امیر مؤمنان ، علی بن ابی طالب ، بنده و برادر پیامبرت ، و به حقّ فاطمه ، دختر پیامبرت و همسر ولیّت ، و به حقّ حسن و حسین ، و به حقّ امامان ره یافته ، و به حقّ این تربت ، و به حقّ فرشته گمارده شده بر آن ، و به حقّ وصی ای که در آن آرمیده ، و به حقّ پیکری که در خود جای داده ، و به حقّ نواده ای که در درون آن جای گرفته ، و به حقّ همه فرشتگانت ، پیامبرانت و فرستادگانت ، بر محمّد ، و خاندان محمّد درود فرست و این تربت را برای من و هر کس که به آن شفا می جوید ، شفای هر درد و ناراحتی و بیماری ، و امان از هر ترسی ، قرار ده . خدایا ! به حقّ محمّد و خاندانش ، آن را دانشی سودمند ، روزی ای گسترده ، و شفا از هر درد و ناراحتی و آفت و بیماری و همه دردها قرار ده ، که تو بر هر کاری ، توانایی » . و می گویی : «خدایا ! ای پروردگار این تربت مبارک و خجسته ، و فرشته ای که با آن فرود آمده ، و وصی ای که در آن است ! بر محمّد و خاندان محمّد ، درود و سلام فرست و مرا از آن ، بهره مند کن ، که تو بر هر کاری ، توانایی » .
1- .در آغاز نقل مکارم الأخلاق ، چنین آمده است: «از امام صادق علیه السلام ، کیفیت برگرفتن تربت را پرسیدند. امام علیه السلام فرمود: «هر گاه یکی از شما خواست که از تربت ، بر گیرد ، با سرانگشتانش ، به اندازه یک نخود ، از تربت بر گیرد و آن را ببوسد و...» .
تهذیب الأحکام عن الحسن بن علیّ بن أبی المغیره عن بعض أصحابنا :قُلتُ لِأَبی عَبدِ اللّهِ علیه السلام : إنّی رَجُلٌ کَثیرُ العِلَلِ وَالأَمراضِ وما تَرَکتُ دَواءً إلّا تَداوَیتُ بِهِ . فَقالَ لی : وأینَ أنتَ عَن طینِ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام ؟ فَإِنَّ فیهِ الشِّفاءَ مِن کُلِّ داءٍ ، وَالأَمنَ مِن کُلِّ خَوفٍ ، فَقُل إذا أخَذتَهُ : اللّهُمَّ إنّی أسأَ لُکَ بِحَقِّ هذِهِ الطّینَهِ ، وبِحَقِّ المَلَکِ الَّذی أخَذَها ، وبِحَقِّ النَّبِیِّ الَّذی قَبَضَها ، وبِحَقِّ الوَصِیِّ الَّذی حَلَّ فیها ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وأهلِ بَیتِهِ ، وَاجعَل فیها شِفاءً مِن کُلِّ داءٍ ، وأمانا مِن کُلِّ خَوفٍ . ثُمَّ قالَ : أمَّا المَلَکُ الَّذی أخَذَها فَهُوَ جَبرَئیلُ علیه السلام أراهَا النَّبِیَّ صلی الله علیه و آله ، فَقالَ : هذِهِ تُربَهُ ابنِکَ تَقتُلُهُ اُمَّتُکَ مِن بَعدِکَ . وَالنَّبِیُّ الَّذی قَبَضَها مُحَمَّدٌ صلی الله علیه و آله . وَالوَصِیُّ الَّذی حَلَّ فیها فَهُوَ الحُسَینُ علیه السلام سَیِّدُ شَبابِ الشُّهَداءِ . قُلتُ : قَد عَرَفتُ الشِّفاءَ مِن کُلِّ داءٍ ، فَکَیفَ الأَمانُ مِن کُلِّ خَوفٍ ؟ قالَ : إذا خِفتَ سُلطانا أو غَیرَ ذلِکَ فَلا تَخرُج مِن مَنزِلِکَ إلّا ومَعَکَ مِن طینِ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام ، وقُل إذا أخَذتَهُ : «اللّهُمَّ إنَّ هذِهِ طینَهُ قَبرِ الحُسَینِ وَلِیِّکَ وَابنِ وَلِیِّکَ ، أخَذتُها حِرزا لِما أخافُ وما لا أخافُ» ، فَإِنَّهُ [قَد] (1) یَرِدُ عَلَیکَ ما لا تَخافُ . قالَ الرَّجُلُ : فَأَخَذتُها کَما قالَ لی فَأَصَحَّ اللّهُ بَدَنی ، وکانَ لی أمانا مِن کُلِّ خَوفٍ مِمّا خِفتُ وما لَم أخَف کَما قالَهُ . قالَ : فَما رَأَیتُ بِحَمدِ اللّهِ بَعدَها مَکروها. (2)
1- .الزیاده من المصادر الاُخری .
2- .تهذیب الأحکام : ج 6 ص 74 ح 146 ، کامل الزیارات : ص 473 ح 722 ، الأمالی للطوسی : ص 318 ح 645 ، بشاره المصطفی : ص 214 کلاهما نحوه وفیهما «الحارث بن المغیره النصری» بدل «بعض أصحابنا» ، بحار الأنوار : ج 101 ص 118 ح 2 .
تهذیب الأحکام به نقل از حسن بن علی بن ابی مُغَیره ، از یکی از راویان شیعی : به امام صادق علیه السلام گفتم : من مردی هستم که بیماری های فراوانی دارم و دارویی نیست که به کار ، نبرده باشم . امام علیه السلام به من فرمود : «چرا از تربت قبر حسین علیه السلام غافلی ؟ در آن ، شفای هر دردی و امان از هر ترسی است . پس چون آن را بر گرفتی ، بگو : خدایا ! من ، از تو به حقّ این تربت ، و به حقّ فرشته ای که از آن بر گرفته ، و به حقّ پیامبری که آن را در مُشتْ فشرده ، و به حقّ وصی ای که در آن جای گرفته ، می خواهم که بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرستی و شفای هر درد و امان از هر ترسی را در آن ، قرار دهی » . سپس فرمود : «فرشته ای که آن را بر گرفت ، جبرئیل علیه السلام بود که آن را به پیامبر صلی الله علیه و آله نشان داد و گفت : این ، تربت پسرت است که امّتت پس از تو ، او را می کُشند . و پیامبری که آن را ، در مُشتْ فشرد ، محمّد صلی الله علیه و آله بود ، و وصی ای که در آن جای گرفت ، حسین علیه السلام ، سَرور جوانان شهید است» . گفتم : شفا از هر درد را فهمیدم . امان از هر ترس چیست ؟ فرمود : «هنگامی که از سلطانی یا هر چیز [و هر کسِ] دیگری ترسیدی ، از خانه ات بیرون نرو ، جز آن که از تربت قبر حسین علیه السلام به همراه داشته باشی ، و چون آن را بر گرفتی ، بگو : خدایا ! این ، تربت قبر حسین ، ولیّ تو و فرزند ولیّ توست . آن را برای حفظ خود از آنچه بیم دارم و ندارم ، برداشته ام که گاه آنچه از آن نمی ترسیدی ، بر تو وارد می شود » . آن را همان گونه که فرموده بود ، بر گرفتم و خداوند ، بدنم را سالم کرد و امان من از ترس هر آنچه می ترسیدم و نمی ترسیدم ، بود ، همان گونه که فرموده بود ، و به حمد خدا ، پس از آن ، ناخوشی ای ندیدم .
المزار للمفید :یُروی أنَّ رَجُلاً سَأَلَ الصّادِقَ علیه السلام ، فَقالَ : إنّی سَمِعتُکَ تَقولُ : إنَّ تُربَهَ الحُسَینِ علیه السلام مِنَ الأَدوِیَهِ المُفرَدَهِ ، وإنَّها لا تَمُرُّ بِداءٍ إلّا هَضَمَتهُ . فَقالَ : قَد کانَ ذلِکَ أو : قَد قُلتُ ذلِکَ فَما بالُکَ ؟ قالَ : إنّی تَناوَلتُها فَمَا انتَفَعتُ بِها ! قالَ : أما إنَّ لَها دُعاءً ، فَمَن تَناوَلَها ولَم یَدعُ بِهِ وَاستَعمَلَها لَم یَکَد یَنتَفِعُ بِها . قالَ : فَقالَ لَهُ : ما أقولُ إذا تَناوَلتُها ؟ قالَ : تُقَبِّلُها قَبلَ کُلِّ شَیءٍ، وضَعها عَلی عَینَیکَ ، ولا تَناوَل مِنها أکثَرَ مِن حِمَّصَهٍ ؛ فَإِنَّ مَن تَناوَلَ مِنها أکثَرَ مِن ذلِکَ فَکَأَنَّما أکَلَ مِن لُحومِنا ودِمائِنا ، فَإِذا تَناوَلتَ فَقُل : اللّهُمَّ إنّی أسأَ لُکَ بِحَقِّ المَلَکِ الَّذی قَبَضَها ، وأسأَ لُکَ بِحَقِّ النَّبِیِّ الَّذی خَزَنَها ، وبِحَقِّ الوَصِیِّ الَّذی حَلَّ فیها ، أن تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وأن تَجعَلَهُ شِفاءً مِن کُلِّ داءٍ ، وأمانا مِن کُلِّ خَوفٍ ، وحِفظا مِن کُلِّ سوءٍ . فَإِذا قُلتَ ذلِکَ فَاستَدِرها فی شَیءٍ وَاقرَأ عَلَیها «إنّا أنزَلناهُ فی لَیلَهِ القَدرِ» ، فَإِنَّ الدُّعاءَ الَّذی تَقَدَّمَ لِأَخذِها هُوَ الاِستِئذانُ عَلَیها ، وقِراءَهُ «إنّا أنزَلناهُ فی لَیلَهِ القَدرِ» خَتمُها. (1)
1- .المزار للمفید : ص 147 ح 1 ، مصباح المتهجّد : ص 734 ، الدعوات : ص 186 ح 515 ، المزار الکبیر : ص 363 ح 9 و لیس فیه «فإنّ من تناول . . . دمائنا» ، مصباح الزائر : ص 256 کلّها نحوه ، بحار الأنوار : ج 101 ص 135 ح 73 .
المزار ، مفید :روایت شده که مردی از امام صادق علیه السلام پرسید و گفت : شنیده ام که می گویی : تربت حسین علیه السلام ، از دواهای منحصر به فرد است و آن ، بر دردی نمی گذرد ، جز این که آن را از میان می برَد ؟ فرمود : «همین گونه است ( / این گونه گفته ام) . چه می گویی ؟» . آن مرد گفت : من ، از آن خوردم ؛ ولی سودی نبردم! امام علیه السلام فرمود : «آن ، دعایی دارد که هر کس از آن استفاده کند ، امّا دعا را نخواند و به کار ببرد ، از آن ، سودی نمی برد ». مرد به امام علیه السلام گفت : به هنگام استفاده از آن ، چه بگویم ؟ فرمود : «پیش از هر چیز ، آن را می بوسی و بر چشمانت می گذاری و بیشتر از یک نخود آن را استفاده نمی کنی ، که هر کس بیشتر از این ، از آن استفاده کند ، گویی از گوشت ها و خون های ما خورده است ؛ و چون استفاده کردی ، بگو : خدایا ! من ، از تو به حقّ فرشته ای که آن را بر گرفت ، و به حقّ پیامبری که آن را اندوخت ، و به حقّ وصی ای که در آن جای گرفت ، از تو می خواهم که بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرستی و آن را شفای هر درد و امان از هر ترس و حفظ از هر بدی ای قرار دهی . و چون آن را گفتی ، در چیزی [ مایع ] ، آن را هم بزن و سوره قدر را بر آن بخوان که دعای پیشین به هنگام بر گرفتن تربت ، مقدّمه استفاده است و قرائت سوره قدر ، پایان بخش آن است ».
الکافی عن علیّ بن محمّد رفعه :الخَتمُ عَلی طینِ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام أن یُقرَأَ عَلَیهِ «إنّا أنزَلناهُ فی لَیلَهِ القَدرِ» . ورُوِیَ : إذا أخَذتَهُ فَقُل : بِسمِ اللّهِ ، اللّهُمَّ بِحَقِّ هذِهِ التُّربَهِ الطّاهِرَهِ ، وبِحَقِّ البُقعَهِ الطَّیِّبَهِ ، وبِحَقِّ الوَصِیِّ الَّذی تُواریهِ ، وبِحَقِّ جَدِّهِ وأبیهِ ، واُمِّهِ وأخیهِ ، وَالمَلائِکَهِ الَّذینَ یَحُفّونَ بِهِ ، وَالمَلائِکَهِ العُکوفِ (1) عَلی قَبرِ وَلِیِّکَ ، یَنتَظِرونَ نَصرَهُ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِم أجمَعینَ ، اجعَل لی فیهِ شِفاءً مِن کُلِّ داءٍ ، وأمانا مِن کُلِّ خَوفٍ ، وعِزّا مِن کُلِّ ذُلٍّ ، وأوسِع بِهِ عَلَیَّ فی رِزقی ، وأصِحَّ بِهِ جِسمی. (2)
.
1- .عَکف یعکف عکوفا : لَزِمَ المکان (لسان العرب : ج 9 ص 255 «عکف») .
2- .الکافی : ج 4 ص 588 ح 7 ، کامل الزیارات : ص 471 ح 719 و 720 ولیس فیه «بسم اللّه » وبزیاده «وغنی من کلّ فقر» بعد «وأمانا من کلّ خوف» ، مصباح الزائر : ص 259 ولیس فیه صدره إلی «لیله القدر» ، بحار الأنوار : ج 101 ص 127 ح 36 و 37 .
الکافی به نقل از علی بن محمّد ، در حدیثی که سند آن را به یکی از اهل بیت علیهم السلام می رساند : پایان بخش [ِ دعای وقت خوردنِ ] تربت قبر حسین علیه السلام ، خواندن سوره «قدر» است . و روایت شده که چون آن را بر گرفتی ، بگو : «به نام خدا . خدایا ! به حقّ این تربت پاک ، و به حقّ این بقعه پاکیزه ، و به حقّ وصی ای که در آن [ به خاکش سپرده و ] نهانش کرده ای ، و به حقّ جدّش ، پدرش ، مادرش ، برادرش ، فرشتگان گرداگردش و فرشتگان معتکف بر قبر ولیّت که یاری دادنش را انتظار می کشند که خداوند ، بر همگی آنان ، درود فرستد ، آن را برای من ، شفا برای هر دردی و امان از هر ترسی و عزّت از هر خواری ای قرار ده و با آن ، روزی ام را وسعت ده و پیکرم را سالم بدار ».
2 / 3شَرطُ الاِستِشفاءِ بِتُربَتِهِالکافی عن ابن أبی یعفور :قُلتُ لِأَبی عَبدِ اللّهِ علیه السلام : یَأخُذُ الإِنسانُ مِن طینِ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام فَیَنتَفِعُ بِهِ ، ویَأخُذُ غَیرُهُ ولا یَنتَفِعُ بِهِ ! فَقالَ : لا وَاللّهِ الَّذی لا إلهَ إلّا هُوَ ، ما یَأخُذُهُ أحَدٌ وهُوَ یَری أنَّ اللّهَ یَنفَعُهُ بِهِ إلّا نَفَعَهُ بِهِ. (1)
2 / 4ما یَمْنَعُ الاِستِشفاءَ بِتُربَتِهِکامل الزیارات عن أبی یحیی الواسطی عن رجل عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :الطّینُ کُلُّهُ حَرامٌ کَلَحمِ الخِنزیرِ ، ومَن أکَلَهُ ثُمَّ ماتَ مِنهُ لَم اُصَلِّ عَلَیهِ ، إلّا طینَ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام ؛ فَإِنَّ فیهِ شِفاءً مِن کُلِّ داءٍ ، ومَن أکَلَهُ بِشَهوَهٍ لَم یَکُن فیهِ شِفاءٌ. (2)
1- .الکافی : ج 4 ص 588 ح 3 ، کامل الزیارات : ص 461 ح 699 ، مکارم الأخلاق : ج 1 ص 361 ح 1178 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 122 ح 12 .
2- .کامل الزیارات : ص 478 ح 728 ، علل الشرائع : ص 532 ح 2 و فیه «طین القبر» بدل «طین قبر الحُسَینِ علیه السلام » ، مکارم الأخلاق : ج 1 ص 362 ح 1183 وفیه «شیء» بدل «شفاء» ولیس فیهما «فإنّ فیه شفاء من کلّ داء» ، بحار الأنوار : ج 101 ص 129 ح 43 .